Rechterlijke machtiging aanvragen

Wil uw cliënt niet opgenomen worden of wil hij niet in een zorginstelling blijven? Of wil zijn vertegenwoordiger dat niet?
In dat geval is er sprake van verzet. U kunt dan een rechterlijke machtiging aanvragen bij het CIZ. Wij vragen vervolgens de rechter om te beslissen over de opname.

Geestelijk gehandicapte man op fitnessapparaat met verzorger

Direct naar

Aanvragen van een rechterlijke machtiging

U kunt als zorgaanbieder een aanvraag doen voor een rechterlijke machtiging in de volgende gevallen: 

  • Uw cliënt is vrijwillig opgenomen maar verzet zich nu tegen de opname.

  • Uw cliënt is opgenomen met een besluit tot opname en verblijf (art. 21), maar verzet zich nu tegen de opname.

  • Uw cliënt is opgenomen met een rechterlijke machtiging, of met een voortzetting van een inbewaringstelling (ibs). Deze opname moet voortgezet worden.

  • De wettelijk vertegenwoordiger van uw cliënt wil geen opname of wil dat niet meer. 

Een naaste of de wettelijk vertegenwoordiger van uw cliënt kan u om hulp vragen bij het doen van een aanvraag. U overlegt dan wie de aanvraag uiteindelijk doet en ondertekent.

In dit overzicht ziet u welke personen voor de Wet zorg en dwang een aanvraag mogen doen.

Naast het aanvraagformulier moet u ook nog een aantal andere documenten meesturen. Op deze pagina ziet u welke documenten u moet meesturen.

Zodra wij de aanvraag ontvangen, onderzoeken wij de situatie van uw cliënt. Dat doen we op basis van het aanvraagformulier en alle informatie die u heeft meegestuurd. 
Wij beoordelen of opname op dit moment noodzakelijk en geschikt is voor uw cliënt. En of er minder ingrijpende mogelijkheden zijn dan opname.

Dan kunnen we 3 dingen doen:

  1. Wij stellen een verzoekschrift op voor een rechterlijke machtiging en sturen dat naar de rechtbank. Als de rechter vervolgens besluit dat opname nodig is, geeft hij een rechterlijke machtiging af. Soms beslist de rechter dat opname niet nodig is. Bijvoorbeeld omdat er toch minder ingrijpende maatregelen zijn. Of omdat de situatie van uw cliënt is veranderd.
  2. Wij sturen uw aanvraag niet door naar de rechtbank. Bijvoorbeeld omdat er minder ingrijpende mogelijkheden zijn. Wij lichten dit toe in een brief of we bellen u op.
  3. Wij sturen de aanvraag door naar de officier van justitie. Dit doen we als de cliënt een psychische stoornis heeft. Uw cliënt valt dan onder de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz).

Hoe en wanneer vraagt u voor uw cliënt een rechterlijke machtiging aan? U leest het in dit stappenblok.  
U leest ook wie de aanvraag mag doen en hoe wij onderzoek doen. Stuur uw aanvraag naar info.wzd@ciz.nl

Onze folders

Wilt u uw cliënt en zijn naasten meer informatie geven over een rechterlijke machtiging bij verzet tegen opname? Verwijs hen dan naar de folder van het CIZ. U kunt deze ook bestellen.

Bekijk onze folders Bestel onze folders
Geestelijk gehandicapte man speelt spel aan tafel

Formulieren

Download

Download

Veelgestelde vragen

De persoon voor wie u de aanvraag doet en de situatie moeten aan deze voorwaarden voldoen:

  • Uw naaste heeft een verstandelijke beperking, of een psychogeriatrische aandoening, zoals dementie. Of hij heeft een van de volgende aandoeningen: het syndroom van Korsakov, de ziekte van Huntington of niet-aangeboren hersenletsel (NAH).
  • Het is nodig dat uw naaste wordt opgenomen in een zorginstelling.
  • Uw naaste of cliënt is 12 jaar of ouder.
  • Uw naaste of zijn vertegenwoordiger wil duidelijk geen opname.
Een rechterlijke machtiging geldt voor een bepaalde tijd. Als de rechterlijke machtiging van uw cliënt bijna verloopt, kunt u een verlenging aanvragen. Daarvoor moet u bij ons opnieuw een aanvraag doen. Doe dat in de 9e of 8e week voor het verlopen van de rechterlijke machtiging.
Als uw cliënt zich niet meer verzet, hoeft u geen verlenging van de rechterlijke machtiging aan te vragen.

Maar, wees u ervan bewust dat opname vaak nodig blijft om te voorkomen of te stoppen dat de cliënt ernstig nadeel ondervindt. Als uw cliënt zich niet meer verzet, maar ook geen bereidheid laat zien voor de opname, kunt u een aanvraag doen voor een besluit tot opname en verblijf (artikel 21 Wzd). U kunt zo’n aanvraag ook doen als uw cliënt is opgenomen met een machtiging tot voortzetting inbewaringstelling, en hij zich nu niet meer verzet (maar ook geen bereidheid toont).

Als uw cliënt wél bereid is om zijn verblijf voort te zetten en goed over zijn verblijf kan beslissen, hoeft u geen verlenging aan te vragen.
Dat kan tot uiterlijk 91 dagen (13 weken) voor de rechterlijke machtiging verloopt.
Dit besluit gaat in op het moment dat de rechterlijke machtiging afloopt. Hetzelfde geldt als de machtiging tot inbewaringstelling van uw cliënt afloopt, en u nu een besluit tot opname en verblijf aangevraagd heeft. Ook hier geldt: het besluit tot opname en verblijf gaat in zodra de inbewaringstelling afloopt.
Doe dat zo snel mogelijk maar het liefst uiterlijk 2 weken voor de huidige machtiging afloopt. Dan hebben wij voldoende tijd om uw aanvraag te behandelen.
Dat moet binnen 4 weken. Lukt dit niet? Dan vervalt de rechterlijke machtiging. Deze is dan niet meer geldig. In dat geval moet u een nieuwe aanvraag doen om uw cliënt alsnog op te kunnen nemen.

Ja, u moet onder andere het CIZ informeren als u een cliënt opneemt met een rechterlijke machtiging, een verlenging van een rechterlijke machtiging of een verlenging van de inbewaringstelling. U kunt hiervoor een format gebruiken. Daarin staan de personen en organisaties die u moet informeren.

U kunt het formulier per post of per beveiligde e-mail naar ons versturen. Op het formulier staan onze adresgegevens en leest u hoe u beveiligd kunt e-mailen.

Bekijk meer veelgestelde vragen