1 juli 2022
Nieuws

457 signalen over zorgfraude bij Informatie Knooppunt Zorgfraude

Bij het Informatie Knooppunt Zorgfraude (IKZ) zijn in 2021 457 signalen over zorgfraude verzameld door de partners in het knooppunt. De signalen gaan over 379 zorgaanbieders. Over driekwart van hen kwam er in 2021 voor het eerst een signaal binnen.

Ouder echtpaar achter raam

In 2021 is een signaal gemiddeld 2,5 keer gedeeld, wat het belang toont van de samenwerking. Eén instantie ziet slechts een beperkt deel van de informatie, door het delen van informatie wordt het beeld completer en kan fraude beter in kaart worden gebracht. Dat staat in het rapport “Signalen fraude in de zorg 2021”. Minister Helder (Langdurige Zorg en Sport) heeft het rapport naar de Tweede Kamer gestuurd.

Verschillende vormen van fraude

Ten opzichte van 2020 is het aantal signalen in 2021 gedaald met zeven procent. Een van de oorzaken voor deze daling is dat in zijn algemeenheid minder signalen zijn binnengekomen bij de partners van het IKZ, wat resulteert in minder signalen die bij het IKZ worden ingebracht. Dat wil overigens niet zeggen dat er ook minder gefraudeerd wordt.

Over de Zorgverzekeringswet (Zvw) kwamen de meeste signalen binnen (164). De Wlz komt op de tweede plaats (125). Ten opzichte van 2020 is er een toename in het aantal Wlz-signalen (54%) en een afname in het aantal Wmo-signalen (24%) en Zorgverzekeringswet-signalen (30%). Signalen van fraude in de Zorgverzekeringswet hebben meestal betrekking op zorg in natura, bij signalen over de Wmo, Wlz of de Jeugdwet is er veelal sprake van zorg gefinancierd met een persoonsgebonden budget.

In de signalen die in 2021 met het IKZ zijn gedeeld, zijn opvallende fenomenen te zien waarbij zorg niet geleverd wordt, de kwaliteit van zorg en de veiligheid van cliënten in het geding is of misbruik wordt gemaakt van cliënten. Verder zien we nog steeds veel signalen over zorgaanbieders die failliet gaan en ergens anders opduiken met een nieuwe zorgorganisatie en vervolgens dezelfde modus operandi gebruiken. Ook maken zorgaanbieders over wie we signalen binnenkrijgen gebruik van niet-transparante bedrijfsconstructies, wat toezicht op dit type zorgaanbieders bemoeilijkt. Daarbij zorgen zorgaanbieders er voor dat het toezicht wordt bemoeilijkt door net onder het maximum aantal werknemers te blijven om zo niet verplicht te zijn een uitgebreide jaarrekening aan te leveren, of door het opzetten van meerdere ondernemingen, om onder de winstbeklemming uit te komen voor intramurale zorginstellingen. Tot slot zijn er in 2021 opnieuw signalen over betrokkenheid van zorgaanbieders bij ondermijnende criminaliteit.

Terugblik signalen, fenomenen en onderzoeken

Het Jaarbeeld 2021 geeft een beknopt inzicht in patronen van de fraudesignalen die vorig jaar bij de IKZ-partners zijn binnengekomen. Ook bevat het informatie over recente onderzoeken van het IKZ naar fraude en over de verdere ontwikkeling van de samenwerking tussen de partners. Het Jaarbeeld IKZ is interessant voor iedereen die zich bezighoudt met de aanpak van zorgfraude.

Het Informatie Knooppunt Zorgfraude

Via het IKZ brengen acht partners informatie samen met als doel fraude in de zorg effectiever aan te pakken. Binnen het IKZ worden signalen van fraude gedeeld, besproken en verrijkt, zodat opsporingsdiensten, toezichthouders en zorgverzekeraars effectiever kunnen opereren. De IKZ-partners werken samen vanuit de overtuiging dat de betaalbaarheid, kwaliteit en toegankelijkheid van de zorg bescherming verdient tegen kwaadwillenden.

Het IKZ ontvangt alleen signalen die door de partners worden ingediend en heeft geen zicht op fraudesignalen bij andere organisaties doordat de partners verschillende criteria hanteren voor het indienen van een signaal bij het IKZ. De ingediende signalen bevatten een aanwijzing voor fraude, maar er is (nog) geen bewijs van fraude. De cijfers uit het rapport geven daardoor niet alle vermoedelijke en feitelijk gepleegde fraude in de zorg weer.

In het IKZ werken negen partners samen: de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa), Zorgverzekeraars Nederland (ZN), de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (Inspectie SZW), de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD), de Belastingdienst, het Openbaar Ministerie (OM), het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Het OM brengt geen signalen in bij het IKZ.

Bekijk hier het rapport Signalen fraude in de zorg 2021.

Heeft u vragen, dan kunt u contact opnemen met het IKZ (secretariaat@ikz.nl of 030 - 296 89 71).